इराणमधील चाबहार बंदर सध्या चर्चेत

 Chabahar Port

इराणमधील चाबहार बंदर सध्या चर्चेत आले आहे. कारण पुढची १० वर्ष हे बंदर भारताच्या ताब्यात राहणार आहे. भारतीय मंत्रालयानं तसा करार इराणसोबत केल्याचे जाहीर केले आणि एकच खळबळ उडाली. ही खळबळ व्हाईट हाऊस ते लाहौर पर्यंत होती आणि त्याचे पडसाद चीनमध्येही उमटले. कारण चाबहार बंदराच्या करारानुसार भारताला जनरल कार्गो आणि कंटेनर टर्मिनल १० वर्षांसाठी मिळाले आहे. चाबहार हे भारत सरकारद्वारे व्यवस्थापित केलेले परदेशातील पहिले बंदर बनले आहे.(Chabahar Port)

यामुळे भारत पाकिस्तानला टाळून व्यापारी वाहतूक करु शकणार आहे. हे बंदर ताब्यात आल्यामुळे भारताचा इराणद्वारे रशियाशी संपर्क सुलभ होणार आहे. नेमकी हिच गोष्ट पाकिस्तान, चीन आणि अमेरिकेलाही त्रासदायक ठरणार आहे.  त्यामुळे व्हाईट हाऊसमधून या घटनेसंदर्भात भारताला, इराणशी व्यापार कराराचा विचार करणाऱ्या कोणत्याही देशाने निर्बंधांच्या संभाव्य धोक्याची जाणीव ठेवली पाहिजे अशा शब्दात इशारा दिला आहे.  चाबहार बंदर इराणच्या दक्षिणेकडील किनारपट्टीवर सिस्तान-बलुचिस्तान प्रांतात आहे. भारत आणि इराण संयुक्तपणे या बंदराचा विकास करत आहे.

चाबहार बंदराचा करार हा भारताच्या व्यापाराचा मोठा टप्पा मानण्यात येत आहे.  या बंदरामार्फेत पाकिस्तानला मागे टाकून अफगाणिस्तान आणि त्यापलीकडील मध्य आशियात थेट प्रवेश करण्याचे भारताचे उद्दिष्ट आहे. अफगाणिस्तान, मध्य आशिया आणि विस्तीर्ण युरेशियन क्षेत्राबरोबर भारताला जोडणारा महत्त्वाचा दुवा म्हणून चाबहार बंदर काम करणार आहे. भारतानं हा करार करुन पाकिस्तान आणि चीन यांना सरळपणे मात दिली आहे.  पाकिस्तानच्या ग्वादर बंदर आणि चीनच्या बेल्ट अँड रोड इनिशिएटिव्हला यापेक्षा आता भारताचे वर्चस्व या भागात प्रस्थापित होणार आहे. (Chabahar Port)  

The International North–South Transport Corridor अंतर्गत असलेला हा प्रकल्प भारत, इराण, अफगाणिस्तान, आर्मेनिया, अझरबैजान, रशिया, मध्य आशिया आणि युरोप दरम्यान मालाची वाहतूक करण्यासाठी भारताला उपयुक्त होणार आहे. यामुळे भारताचे मध्ये आशिया आणि युरोपिय प्रांतात वर्चस्व प्रस्थापित होणार आहे. अर्थात यामुळे अमेरिकेच्या वर्चस्वालाही धक्का लागणार आहे.  त्यामुळेच या चाबहार कराराबाबत अमेरिकेनं थेट नाराजी व्यक्त केली आहे.  इराणवर अमेरिकेनं काही निर्बंध टाकले आहेत.  अशावेळी भारतानं इऱाणसोबत करार केल्याचा अमेरिकेचा आक्षेप आहे.  

भारताला इराणचे चाबहार बंदर दहा वर्षांसाठी मिळाले आहे.  या कराराचे अनेक फायदे आहेत.  मुख्य म्हणजे, या करारामुळे डबघाईला आलेल्या पाकिस्तानी अर्थव्यवस्थेवर आणखी एक प्रहार भारतानं आपल्या राजकीय रणनीतीनं केला आहे.  कारण या बंदरामुळे भारताला पाकिस्तानी बंदरावर अवलंबून रहाण्याची गरज नाही. आतापर्यंत अफगाणिस्तानात जाण्यासाठी भारताला पाकिस्तानची गरज होती.

पाकिस्तानात चीनच्या मदतीने विकसित झालेल्या ग्वादर बंदराला पर्याय म्हणूनही चाबहार बंदराच्या कराराकडे बघण्यात येते.   चाबहार आणि ग्वादरमध्ये समुद्रमार्गे फक्त १०० किलोमीटरचे अंतर आहे. याला पुढे आंतरराष्ट्रीय उत्तर दक्षिण वाहतूक कॉरिडॉरशी जोडण्याची योजना आहे, ज्यामुळे इराणमार्गे रशियाशी भारताचा संपर्क सुलभ होईल.  ७२०० किमी लांबीचा हा कॉरिडॉर भारताला इराण आणि अझरबैजान मार्गे रशियाच्या सेंट पीटर्सबर्गशी जोडणार आहे.  एकीकडे भारताकडून थेट रशियाला जाण्यासाठी रेल्वेमार्ग तयार होत असतांना आता समुद्रमार्गेही अशीच सुविधा उपलब्ध झाल्यामुळे भारतीय व्यापारात वाढ होणार आहे.  वास्तविक चाबहार बंदराबाबत भारत गेल्या २१ वर्षापासून प्रयत्न करीत आहे.  मात्र त्याला यश येत नव्हते.(Chabahar Port)

=============

हे देखील वाचा : फ्रेंडशिप मॅरेज म्हणजे काय? जाणून घ्या फायद्यासह तोटे

=============

 मात्र २०१६ मध्ये पंतप्रधान मोदी यांचा इराण दौरा झाल्यावर चबहार बंदराबाबत कराराला वेग आला. दरम्यानच्या काळात या बंदराच्या विकास कार्यासाठी भारतानं भरीव मदतही दिली. आता हा करार झाल्यावर भारताच्या कुटनितीनी युरोपिय देशांच्या मक्तेदारीवर मात केली आहे.  गाझा पट्टीत असलेल्या तणावामुळे अमेरिकेनं इराणवर काही निर्बंध लादले आहेत. अशा परिस्थितीत इराणबरोबर भारतानं करार केल्यामुळे अमेरिकेला धक्का बसला आहे. चाबहार बंदर विकसित करण्यामागे केवळ भारतालाच नाही तर इराण आणि अफगाणिस्तानलाही मोठा फायदा होणार आहे. (Chabahar Port)

अफगाणिस्तानमध्ये तालिबानचा ताबा आहे, आणि तालिबाननं भारताबरोबर सहकार्य करण्याचा मनोदय व्यक्त केला आहे.  पण याच तालिबानचे आणि पाकिस्तान, चीन, अमेरिका यांच्या बरोबरचे संबंध ताणलेले आहेत.  अशापरिस्थितीत हा चाबहार बंदर करार भारताच्या कुटुनितीची आणखी एक यशस्वी पायरी ठरणार आहे.  

Original content is posted on: https://gajawaja.in/chabahar-port-in-iran-is-currently-under-discussion-marathi-info/

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Himalayan gold hit by climate.

Image
  The most expensive drug in the world is a type of fungus, and its name is Yarsa gumba. Yarsa Gumba is an expensive medicine found in the Himalayan region. Yarsa Gumba has been given the name of gold in this area. Because the economy of this area depends on the availability of this medicine. Yarsa Gumba is also known as Himalayan Viagra. Locals travel day and night in search of this precious medicine found in the Yakho during certain seasons. Its sale provides livelihood to many families. But now this Yarsa Gumba has become rare. It is clear that there is a small amount of this medicine this year. Researchers say that Yarsa Gumba has been affected by the changing climate. Therefore, the time of starvation has come for many families. Yarsa gumba is the world's most expensive drug used in medicine. It is a type of fungus, which grows on a caterpillar. But after the process of this fungus is completed, it has many medicinal values. It is used in many types of medicine. They are so ...
Read more

Putin warned 'Bachke rehna re baba..'

Image
Vladimir Putin has become the President of Russia for the fifth time after winning the presidential election of Russia. Now they will stay in this position till 2030. However, in his first presidential speech, Vladimir Putin has shown a glimpse of what the next year will be like. When the discussion of how Putin kills his opponents started, Putin has directly mocked America's democracy and warned of the Third World War. More seriously, Putin has warned the world to stay away from him by saying that he is ready for a nuclear war in the future.   Vladimir Putin won the presidential election in Russia by getting 87.8% of the votes. In his very first speech after the results were declared, he gave a glimpse of what his career as the fifth president would look like. He has issued a dire warning to the US saying that the world is just one step away from World War III.  NATO soldiers from Ukraine are behind this plan. NATO troops are helping Ukraine. Moreover, P...
Read more

Planning to tour through a travel package? Read this first

Image
Most companies cater to your travel preferences. These companies give you a budget of where you want to travel. But most people do not realize that there are some things in between. Let's know about this in detail... Travel Tips:  Most of the times it has been seen that some like through travel packages. Be it a honeymoon trip or going somewhere with family, travel packages are chosen. Actually, in a travel package, all the responsibility of your trip is taken by the travel company. In this, you are given all the facilities of train or plane ticket, travel, accommodation and food. The travel package also includes an agent accompanying you to visit important places in the city. But sometimes most people make a mistake while booking a travel package. They ignore the facilities offered in the package. This increases the cost of moving more. Similarly, following are some things that you should keep in mind while going through travel p...
Read more